Bạn có cảm thấy bực bội khi máy tính chạy chậm, giật lag, ảnh hưởng đến công việc, học tập hay giải trí? Đừng lo! Tình trạng này hoàn toàn có thể khắc phục nếu bạn biết cách giúp máy tính đỡ lag một cách hiệu quả. Chỉ với một vài thao tác đơn giản, bạn có thể tối ưu hóa hệ thống, giúp máy tính chạy mượt mà hơn mà không cần tốn kém nâng cấp phần cứng. Hãy cùng Box Công Nghệ khám phá những mẹo hay ngay sau đây!

Nội dung chính:
- 1. Khởi Động Lại Máy Tính
- 2. Xóa Bỏ Các Tệp Tin Rác
- 3. Tắt Các Chương Trình Không Cần Thiết
- 4. Tắt Chương Trình Khởi Động Cùng Windows
- 5. Kiểm Tra Và Cập Nhật Driver
- 6. Quét Virus Và Malware
- 7. Nâng Cấp Phần Cứng (RAM, SSD)
- 8. Dọn Dẹp Và Chống Phân Mảnh Ổ Cứng (HDD)
- 9. Cập Nhật Windows
- 10. Cài Lại Windows Khi Cần Thiết
- Kết Luận
1. Khởi Động Lại Máy Tính
Đây là cách đơn giản nhưng hiệu quả để giải phóng bộ nhớ RAM và đóng các tiến trình không cần thiết. Nếu bạn cảm thấy máy tính ngày càng chậm, hãy thử khởi động lại máy và xem hiệu quả ra sao.

Cách thực hiện:
- Nhấn vào Start > Power > Restart.
- Hoặc nhấn tổ hợp phím Ctrl + Alt + Delete, sau đó chọn Restart.
Ngoài ra, nếu bạn thường xuyên để máy tính ở chế độ Sleep hoặc Hibernate, hãy thỉnh thoảng tắt hoàn toàn để hệ thống có thể làm mới.
2. Xóa Bỏ Các Tệp Tin Rác
Trong quá trình sử dụng, Windows sẽ sinh ra nhiều tệp tin tạm thời, cache, và file rác. Việc xóa chúng sẽ giúp giải phóng dung lượng ổ cứng và tăng tốc độ xử lý.

Cách xóa file rác thủ công:
- Nhấn Windows + R, nhập
temp, nhấn Enter và xóa toàn bộ file. - Nhấn Windows + R, nhập
%temp%, nhấn Enter và xóa toàn bộ file. - Nhấn Windows + R, nhập
prefetch, nhấn Enter và xóa toàn bộ file.
Dùng Disk Cleanup để dọn dẹp ổ đĩa:
- Nhấn chuột phải vào ổ C: > Properties > Disk Cleanup.
- Chọn các mục không cần thiết như Temporary Files, Recycle Bin, System Cache rồi nhấn OK.
3. Tắt Các Chương Trình Không Cần Thiết
Nhiều chương trình chạy nền có thể tiêu tốn tài nguyên của hệ thống, khiến máy tính bị chậm.

Cách tắt bằng Task Manager:
- Nhấn Ctrl + Shift + Esc để mở Task Manager.
- Chuyển sang tab Processes.
- Tìm các chương trình ngốn nhiều CPU/RAM (ví dụ: Google Chrome, Discord, phần mềm chỉnh sửa ảnh, game,…) và nhấn End Task.
4. Tắt Chương Trình Khởi Động Cùng Windows
Một số phần mềm tự động khởi động cùng Windows có thể làm chậm tốc độ bật máy và chiếm tài nguyên.

Cách tắt chương trình khởi động:
- Nhấn Ctrl + Shift + Esc để mở Task Manager.
- Chuyển sang tab Startup.
- Chọn các chương trình không cần thiết, nhấn Disable.
5. Kiểm Tra Và Cập Nhật Driver
Driver lỗi thời có thể làm giảm hiệu suất của hệ thống.

Cách cập nhật driver:
- Nhấn Windows + X, chọn Device Manager.
- Tìm đến các thiết bị quan trọng như card đồ họa, card mạng, driver âm thanh.
- Nhấn chuột phải vào từng mục, chọn Update driver > Search automatically for drivers.
- Ngoài ra, bạn có thể tải driver từ trang web chính hãng của nhà sản xuất (NVIDIA, AMD, Intel, v.v.).
6. Quét Virus Và Malware
Máy tính có thể bị chậm do nhiễm virus hoặc phần mềm độc hại.

Cách quét virus:
- Sử dụng Windows Security: Mở Windows Security > Virus & threat protection > Quick scan.
- Cài đặt phần mềm diệt virus như Malwarebytes, Kaspersky, Bitdefender, Avast.
7. Nâng Cấp Phần Cứng (RAM, SSD)
Nếu máy tính của bạn vẫn chậm sau khi tối ưu phần mềm, có thể bạn cần nâng cấp phần cứng.

Nâng cấp RAM:
- Máy tính Windows 10/11 nên có ít nhất 8GB RAM.
- Nếu thường xuyên dùng các ứng dụng nặng như Photoshop, Premiere, nên nâng cấp lên 16GB RAM.
Nâng cấp ổ cứng:
- Nếu đang dùng ổ HDD, hãy chuyển sang SSD để cải thiện tốc độ khởi động và xử lý.
8. Dọn Dẹp Và Chống Phân Mảnh Ổ Cứng (HDD)
Nếu bạn vẫn sử dụng HDD, phân mảnh ổ đĩa có thể làm giảm tốc độ đọc/ghi dữ liệu.

Cách chống phân mảnh ổ cứng:
- Mở File Explorer > This PC.
- Nhấn chuột phải vào ổ C: > Properties > Tools > Optimize.
Với ổ SSD, bạn không cần chống phân mảnh mà chỉ cần đảm bảo luôn có ít nhất 10-20% dung lượng trống.
9. Cập Nhật Windows
Phiên bản Windows cũ có thể chứa lỗi hoặc chưa được tối ưu hóa.

Cách cập nhật Windows:
- Mở Settings > Update & Security > Windows Update > Check for updates.
10. Cài Lại Windows Khi Cần Thiết
Nếu sau khi thực hiện tất cả các bước trên mà máy tính vẫn chậm, hãy cân nhắc cài lại Windows.

Cách cài lại Windows:
- Mở Settings > Update & Security > Recovery.
- Chọn Reset this PC, sau đó chọn Keep my files (giữ dữ liệu) hoặc Remove everything (xóa sạch).
Kết Luận
Trên đây là những cách hiệu quả giúp máy tính đỡ lag. Bạn nên thực hiện các bước này định kỳ để đảm bảo hiệu suất máy tính luôn ổn định. Nếu máy tính vẫn chậm dù đã tối ưu, hãy xem xét nâng cấp phần cứng hoặc thay thế thiết bị mới.
